Menopoz & Kemik Erimesi
Bir kadının, 12 ay üst üste adet görememesi durumu menopoz olarak adlandırılmaktadır. Kadın yaşamının doğal bir parçası olan menopoz kadının doğurganlığını kaybetmesi durumudur. Hormonal değişikliklerin geliştiği bu dönem kadını hem fiziksel hem de psikolojik olarak etkilemektedir. Sıcak basması menopozun en sık görülen şikâyetidir. Sıcak basması, vücudun üst kısmından başa doğru yayılan ani ısı artışı hissidir. Ciltte kızarma veya terleme olabilir ayrıca geceleri uykudan uyandırabilir. Ortalama menopoz yaşı 48 – 55 olarak belirtilse de ülkemizde bu ortalama 51 yaştır. Diğer bir çok hastalıkta olduğu gibi sağlıksız beslenme, genetik değişiklikler, sosyo-ekonomik durum, aşırı alkol alımı ve aşırı kahve tüketimine bağlı bu süreç farklılıklar gösterebilir.
Menopozda Yaygın
Fiziksel Semptomlar
|
Menopozda Yaygın
Psikolojik Semptomlar
|
- Düzensiz adet döngüleri
- Sıcak basması
- Gece terlemesi
- Uykusuzluk
- Yorgunluk
- Başağrısı
- Vajinal kuruluk
- Deride kuruma
- Sık idrara çıkma ve idrar tutamama
- Sık vajinal veya üriner enfeksiyonlar
|
- Anksiyete
- Depresyon
- Ağlama
- inirlilik
- Konsantrasyon zorluğu
- Hatırlama zorluğu
|
Hormonal değişikliklerden oluşan menopoz sürecinde ki en önemli belirteçlerden birisi östrojen seviyesinin düşmesidir. Östrojen düşüşüne bağlı kadınlarda bir çok belirti ve sorun gözükmeye başlar. Diğer bir yandan kadınların enerji harcamasında da değişimler görülmeye başlar. İlerleyen yaşla birlikte bazal metabolik hızda düşüş izlenir. Bu nedenle günlük kalori ihtiyacı 200-400 kalori azalır.
Menopoz sonrasında kadınlar, kalp ve damar hastalıkları açısından riskli hale gelir. Özellikle 40 yaşından önce menopoza girilmişse kalp-damar hastalığından dolayı ölüm riski biraz daha artacaktır.
Menopozda görülen en önemli sağlık sorunlarından birisi de kemik erimesidir. Kemik dokusu sürekli olarak oluşur ve resorbe edilir. Çocuk ve adolesanlarda kemik oluşumu kaybından fazladır. 12-40 yaşları arasında kemik mineral yoğunluğu en üst düzeye ulaşır. 30-40 yaşlarında ise kemik kaybı başlar. Kadınlarda menopozdan sonra östrojen düzeyindeki azalmaya bağlı olarak kemik kayıp hızı önemli ölçüde artar. Bu dönemde idrarda kalsiyum atımında artış, bağırsaklardan kalsiyumun etkin olarak emilmesindeki azalma ve diyet ile yeterli kalsiyumun alınmaması, kemik kaybının nedenlerindendir.
Kemik erimesine bağlı kalça başta olmak üzere tüm vücutta kırık riski artmaktadır. Bu dönemde kalsiyum ve D vitamini desteğinin yanı sıra sigara ve alkol tüketiminin azaltılması, düzenli egzersiz ve dengeli beslenme kemik erimesini yavaşlatacaktır.
Menopoz döneminde kadın doğum dokturunuzun yapacağı muayene haricinde pap smear testi, hpv testi, kemik yoğunluğu ölçümü ve mamografi görüntülemeleri de yapılmalıdır. Tüm bu değerlendirmeler neticesinde hastanın da yaşam kalitesini belirleyecek istekleri doğrultusunda hastaya kişisel bir tedavi planı çizilir. Ayrıca menopozda çok önemli bir yer tutan beslenme içinde bireysel beslenme planı yapılarak hastanın bu süreci en rahat şekilde atlatması planlanır.